KKM bakal bekalkan ubat HIV secara percuma ke seluruh negara terutama kawasan yang berisiko tinggi dalam penyebaran HIV. Rawatan PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) pada amnya berkemampuan untuk mengurangkan risiko mendapat jangkitan HIV melalui seks sebanyak kira-kira 99% apabila diambil mengikut preskripsi yang telah ditetapkan.
Walaupun tersedia di Malaysia, namun akses kepada PrEP telah lama dihalang kerana kebimbangan atau ketakutan bahawa orang ramai akan terlibat secara aktif dalam hubungan seks tanpa kondom, yang memperlahankan usaha untuk meingkatkan PrEP dalam sektor kesihatan awam.
Percubaan awal dibuat untuk mengeluarkan PrEP adalah melalui klinik penjagaan primer swasta yang memerlukan kos, kata Dr Raja Iskandar Shah Raja Azwa, Profesor Madya Penyakit Berjangkit di Universiti Malaya.
“Kos (di klinik swasta) berbeza antara kira-kira RM80 dan RM140 sebulan. Di Pusat Perubatan Universiti Malaya (PPUM), kami mampu memberikannya pada harga yang lebih murah,” kata Dr Raja Iskandar kepada CodeBlue pada sambutan Hari AIDS Sedunia anjuran Yayasan AIDS Malaysia (MAF) dan PPUM. Tambahnya, dengan kelebihan harga berkaitan dengan kerajaan, mereka boleh menawarkannya pada harga RM30.
Menurut Dr Raja Iskandar lagi, rancangan untuk menyediakan PrEP secara percuma di beberapa buah klinik kesihatan awam, atau Klinik Kesihatan, bertujuan untuk meningkatkan penggunaan ubat itu kepada kira-kira 9,000 hingga 10,000 ahli populasi utama di Selangor, Lembah Klang, Johor, Pulau Pinang dan Sabah.
“Pada masa ini, terdapat kira-kira 18 (klinik kesihatan) tetapi rancangannya adalah untuk meningkatkan kepada kira-kira 21 klinik kesihatan. Klinik-klinik ini sudah pun diakses oleh populasi utama iaitu orang yang hidup dengan atau berisiko HIV (PLHIV) jadi mereka telah membina hubungan baik dan kepercayaan dengan populasi berisiko.”
Kata Dr Raja Iskandar, pil PrEP boleh diambil setiap hari bagi wanita dan lelaki. Bagi wanita, mereka perlu mengambil enam hingga tujuh kali seminggu untuk dilindungi sepenuhnya. Manakala bagi lelaki pula biasanya kira-kira empat hari seminggu.
Dr Raja Iskandar juga menerangkan bahawa orang yang berisiko berkemungkinan akan diberi pilihan sama ada untuk mengambil PrEP setiap hari atau atas permintaan. Namun PrEP atas permintaan hanya ditawarkan kepada lelaki, manakala bagi wanita, mereka masih perlu mengambil PrEP setiap hari.
Jangkitan baharu HIV atau AIDS di Malaysia secara amnya telah mencatatkan penurunan sebanyak 70% dalam tempoh 20 tahun kebelakangan ini, kata Timbalan Ketua Pengarah Kesihatan (Kesihatan Awam) Datuk Dr Norhayati Rusli.
Menurut Dr Norhayati, rawatan ubat antiretroviral (ARV) kepada orang yang hidup dengan HIV (ODHA) telah dipertingkatkan kepada 66% pada tahun 2021 berbanding 28% pada tahun 2015.
Walau bagaimanapun, kadar penurunan kes HIV dan peningkatan liputan rawatan ini masih belum mencukupi untuk negara membendung AIDS sehingga ia tidak lagi menjadi isu kesihatan awam menjelang 2030. Ini kerana, ketidaksamaan atau “inequalities” masih menjadi penghalang kepada usaha ini.
Tambahnya lagi, “Justeru, dalam memastikan kesaksamaan dicapai, ketersediaan, kualiti dan kesesuaian perkhidmatan rawatan, ujian dan pencegahan HIV mesti dipertingkatkan,” katanya berucap pada Majlis Sambutan Hari AIDS Sedunia Peringkat Kebangsaan 2022.
Kata Dr Norhayati lagi, perkhidmatan Differentiated HIV Services for Key Populations (DHSKP) Model KK 2.0 yang dilaksanakan di 31 klinik kesihatan dengan kerjasama pintar kerajaan dan badan bukan kerajaan (NGO) akan diperluas bagi meningkatkan penyampaian perkhidmatan.
Konsep U=U (U equal to U) atau “Undetectable = Untransmittable” adalah pendekatan atau konsep penting dan terbukti berkesan dalam mengekang jangkitan HIV. ODHA yang mengambil ubat ARV mengikut jadual yang ditetapkan, boleh hidup seperti individu normal (tanpa HIV) kerana virus tidak lagi dikesan (undetectable) dan secara amnya tidak boleh menjangkiti individu lain (untransmittable).
Sementara itu, Timbalan Presiden Majlis AIDS Malaysia (MAM) Dr Dinesh Mahalingam berkata, transmisi HIV secara seksual dalam kalangan golongan belia berumur 13-39 tahun membimbangkan berdasarkan peningkatan 80% bagi golongan itu.
Kata Dr Dinesh, strategi khusus perlu dirancang bagi menangani permasalahan tersebut serta usaha berterusan dalam meningkatkan peratusan ARV dalam kalangan pesakit, sehingga tahun lepas hanya mencapai 66% mengikut ‘HIV Testing and Treatment Cascade‘.
Menurut Dr Dinesh lagi, sekurang-kurangnya pelaburan RM10 juta hingga RM12 juta setahun diperlukan untuk merancakkan penggemblengan tenaga di peringkat akar umbi dan dapat memberikan hasil secara jangka panjang.
Katanya, MAM sentiasa berpegang teguh kepada prinsip nilai-nilai kemanusiaan bahawa setiap individu tanpa mengira bangsa, kepercayaan, gender berhak hidup sihat dan bebas daripada ancaman diskriminasi dan prejudis.
Hari AIDS Sedunia telah disambut di seluruh dunia pada setiap 01 Disember. Sambutan itu bertujuan untuk meningkatkan kesedaran mengenai jangkitan HIV dan langkah-langkah pencegahan dan kawalan serta rawatan ke arah mengakhiri AIDS menjelang tahun 2030. Pada masa yang sama, sambutan itu menjadi platform untuk memperbaharui komitmen dan tekad dalam usaha menangani jangkitan HIV/AIDS.
Pada tahun ini, Hari AIDS Sedunia disambut dengan teman “Equalize: Kesaksamaan untuk kesihatan bagi mengakhiri AIDS”.
Pilihan Editor:
